 |
| 1. Roos Meijer - Why don't we give it a try? |
 |
| 2. Mercelis - White Flemish trash |
 |
| 3. Jan Swerts - Oud zeer |
 |
| 4. Jeroen Kant - Water |
 |
| 5. Dries Bongaerts - Soothing green |
 |
| 6. Corinne Sharlet - A lovely future |
 |
| 7. Rosali - No medium |
 |
| 8. Nathan Bell - Red, white and American blues |
 |
| 9. Lady Blackbird - Black acid soul |
 |
| 10. Arno & Sofiane Pamart - Vivre |
 |
| 11. Josienne Clarke - A small unknowable thing |
 |
| 12. Bertolf - Happy in hindsight |
 |
| 13. Katherine Priddy - The eternal rocks beneath |
 |
| 14. Mick Flannery & Susan O'Neill - In the game |
 |
| 15. Björn van der Doelen en de Huursoldaten - Na ons de zondvloed |
 |
| 16. Meskerem Mees - Julius |
 |
| 17. Bony Man - Cinnamon fields |
 |
| 18. Karine Polwart & Dave Milligan - Still as your sleeping |
 |
| 19. Sunny War - Simple syrup |
 |
| 20. Yorick van Norden - Playing by ear |
Het was dit jaar een zware kluif om honderd albums voor mijn jaarlijkse eindlijst te kiezen, want er verscheen nogal wat fraais. Opvallend is misschien dat een derde deel van de lijst uit Nederlandse en Belgische artiesten bestaat. Met relatief gezien vrij veel hoge noteringen. Belangrijkste, zo’n beetje enige, graadmeter is hoe vaak ik een album beluister. Vernieuwing speelt geen rol, wel dat muziek redelijk tijdloos moet zijn, zodat je het album over een aantal jaar nog met plezier kunt beluisteren.
Yorick van Norden laat op zijn nieuwe album Playing by Ear horen duidelijk gegroeid te zijn als songschrijver. Bovendien is het album homogener dan het voor een Edison genomineerde The Jester en laat hij een wat moderner geluid horen.
Een van de grootste talenten die er in Amerika wat mij betreft rondloopt is Sunny War. Een zeer eigenzinnige singer-songwriter met een karakteristiek stemgeluid en die muziek maakt met een volledig eigen signatuur. Dat bewezen haar eerdere albums With the Sun en Shell of a Girl al en wordt andermaal bevestigd met Simple Syrup.
Tot mijn favoriete zangeressen behoort sinds haar debuutalbum Faultlines de Schotse Karine Polwart. Dit keer heeft ze op Still as Your Sleeping slechts alleen de hulp van haar buurman Dave Milligan nodig. Normaal gesproken is deze pianist actief in de jazz, maar voelt zich verrassend genoeg ook in zijn geheel op zijn gemak in de hier vaak verstilde folkmuziek. Opvallend is de percussieve manier waarop hij de piano inzet op The Quiet Joys of Brotherhood. Het repertoire bestaat deze keer uit een drietal traditionals, vier covers en drie door Karine zelf geschreven songs.
Volledig uit het niets verscheen de IJslandse singer-songwriter Guðlaugur Jón Árnason, aka Bony Man, aan het firmament. Dankzij Eric Walbeek is zijn wonderschone debuutalbum Cinnamon Fields al sinds begin september terecht trending topic op het populaire muziekforum MusicMeter. Eric attendeerde mij op het album, waarvoor nogmaals mijn dank, want zonder hem had ik het album meer dan waarschijnlijk niet ontdekt. Zelf bracht ik het album weer onder de aandacht van Hans van der Maas, die een uiterst lovende recensie voor Oor schreef. Helaas is het nog steeds wachten op de reguliere release op vinyl.
Dat België een grote kweekvijver is van muzikaal talent weet ik, als grensbewoner, reeds een aantal decennia. Met grote interesse volg ik al een halve eeuw wat er op muziekgebied bij onze zuiderburen gebeurt. Een van de grootste, huidige talenten is zonder meer Meskerem Mees, die met haar debuutalbum Julius veel indruk maakt. Ze won dan ook diverse prestigieuze prijzen. Haar debuutsingle Joe wist meteen de eerste plaats in “De Afrekening” te halen. Ze wordt alleen begeleid door celliste Febe Lazou. Meer hebben de liedjes,met een grote zeggingskracht en originele teksten niet nodig.
De Parel van Brabant oftewel Björn van der Doelen ben ik pas gaan volgen vanaf Caballero Zonder Filter. Daarvoor dacht ik vooral waarom moet een ex-voetballer per se nog wat anders gaan doen na afloop van zijn carrière. Volledig ten onrechte, want Caballero Zonder Filter, wist mij toen meteen vanaf de eerste beluistering te overtuigen. Meteen werden toen ook zijn eerste twee albums aangeschaft. Sindsdien volg ik Björn nauwgezet. Was dus ook een van de eersten die Na Ons de Zondvloed in huis had. Het is wederom een authentiek prachtalbum geworden, waarop Björn de tussenbalans van zijn leven opmaakt. Zoals altijd maakt hij met de nodige ontroering, humor en zelfspot de dingen niet mooier dan ze zijn en kan hij intens gelukkig worden van de kleine, maar o zo waardevolle dingen van het leven.
De platen van Mick Flannery zijn altijd intens en meeslepend. Maar de overtreffende trap is te vinden op In the Game. Het vorige album Mick Flannery was al uiterst succesvol, maar met de hulp van Susan O’Neill weet hij dat nog te overtreffen. Deze charismatische zangeres is een grote revelatie, was in Ierland al bekend, maar zal nu zeker ook internationaal gaan doorbreken. Het album bevat 14 parels, die op dezelfde weelderige wijze zijn ingekleurd als de voorganger.
De aparte frasering en klankkleur van Katherine Priddy lieten mijn (folk)hart meteen sneller slaan. Maar ik ben niet de enige bij wie dat gebeurde. Folklegende Richard Thompson prees Priddy’s debuut EP Wolf in 2018 regelrecht de hemel in. Nog mooier is haar volwaardige debuutalbum The Eternal Rocks Beneath. Katherine groeide op in het pittoreske Alvechurch, slechts tien kilometer van Tanworth-in-Arden, waar Nick Drake een deel van zijn zorgeloze jeugd doorbracht en waar hij op slechts zesentwintigjarige leeftijd zou overlijden. Hij is Katherine’s belangrijkste inspiratiebron, naast John Martyn, Jeff Buckley, Scott Matthews en Tunng. Wolf is geïnspireerd op Emily Brontë’s “Wuthering Heights”. Prijsnummer is voor mij About Rosie.
Tot de beste singer-songwriters van Nederland behoort ongetwijfeld Bertolf Lentink. Happy in Hindsight is intussen alweer zijn zesde album. Het is een stuk minder donker dan de geweldige voorganger Big Shadows of Small Things, hetgeen de vrolijke hoes al meteen duidelijk maakt. Hij gooit regelmatig zijn melancholische juk van zijn schouders, zoals in het uiterst aanstekelijke titelnummer. Het volgende album van Bertolf wordt trouwens een roots album, bluegrass, waarop hij ongetwijfeld zijn geweldige technische kwaliteiten zal gaan botvieren. Ik kijk er nu al naar uit!
Al haar vorige albums haalden hoge posities in mijn eindlijst, dat is niet anders voor A Small Unknowable Thing. Sinds dat Josienne Clarke solo is gegaan lijkt “the sky the limit”. De ontwikkeling die ze nu doormaakt heeft ze niet in de laatste plaats te danken aan haar echtgenoot Alec Bowman_Clarke, ook een singer-songwriter. Samen experimenteren ze er trouwens lustig op los als het duo 2PrivateMatters. Ook A Small Unknowable Thing is niet gespeend van experiment, dat maakte de eerste single Sit Out al meteen duidelijk. De stevige gitaarsolo hierop is van Josienne zelf. Zeer benieuwd waar Josienne’s huidige muzikale ontwikkeling verder naar toe leidt!
Begin jaren tachtig behoorde het tegendraadse T.C. Matic, met als frontman Arno Hintjens, tot mijn favoriete groepen. Deze band zag ik meermaals optreden, waaronder op het helaas ter ziel gegane Pop- Inn Festival in mijn woonplaats. Na T.C. Matic begon Arno een succesvolle solocarrière. Vivre bevat een prachtige bloemlezing uit zijn oeuvre. Hij wordt alleen begeleid door Sofiane Pamart, die vooraf het werk van Arno niet kende, maar zich volledig in de muziek kan inleven. Arno klinkt breekbaar, niet in de laatste plaats door de vreselijke ziekte waaraan hij lijdt. Het blijkt overigens naar omstandigheden gelukkig goed met hem te gaan, zoals blijkt uit een recent interview met Willem Jongeneelen. Bovendien maakt hij weer muziek.
Regelmatig attendeert radiomaker Marco Geene mij op
onbekende zangeressen, zo ook op Lady Blackbird (aka Marley Munroe). Een
zangeres die echter allang gepokt en gemazeld is. Haar debuut Black Acid Soul is indrukwekkend. Een
album dat ook door Nina Simone zo’n vijf of zes decennia geleden gemaakt had
kunnen worden. Simone is dan ook haar grootste inspiratiebron. De artiestennaam
Lady Blackbird is de titel van een song van Nina Simone. Andere grote
voorbeelden zijn voor haar Billie Holiday, Gladys Knight, Tina Turner en Chaka
Khan, tot aan Whitney Houston en de excentrieke Grace Jones. Eigenzinnigheid is
haar ook niet vreemd, zo covert ze bijvoorbeeld It’ll Never Happen Again van Tim Hardin. Ze wordt omringd door
fantastische begeleiders, vooral de contrabas heeft een duidelijke meerwaarde.
Persoonlijke favoriet is Fix It.
Om een of andere reden wisten de vorige albums van Nathan Bell mij nooit volledig te overtuigen, in tegenstelling tot Rein van den Berg, die van Bell voor Johnny’s Garden al menig album uiterst positief recenseerde. Red, White and American Blues liet me echter meteen naar het puntje van mijn stoel veren. Een bijzonder gevarieerd album, waarop hij door niet de minsten begeleid wordt, zoals onder andere Patty Griffin en Regina McCrary. Het bevat een van de mooiste liedjes welke ik dit jaar hoorde, A Lucky Man, een ontroerende ode aan zijn overleden vader. Het album verschijnt op Need To Know, een label met een uitstekende neus voor goede muziek. Ze brachten namelijk dit jaar ook Tricks of the Trades van Malcolm Holcombe en Settler van Malcolm MacWatt uit.
Tijdens haar verblijf in grote eenzaamheid werd Rosali Middleman geconfronteerd met haar eigen demonen. Vandaar dat het repertoire op No Medium vooral beheerst wordt door donkere thema’s als verdriet, dood en verslaving. Tijdens het schrijven moest ze geregeld denken aan een vriend, die op zijn zestiende overleed. Ze legde het vast in Your Shadow. Veel songs en haar stem kruipen heel snel onder de huid en sommige liedjes zijn niet uit je hoofd te branden. Ook is het gitaarspel vaak om je vingers bij af te likken. Whisper en If Not for Now zijn voor mij de prijsnummers.
Een album wat jammer genoeg onder de radar is gebleven is het debuut A Lovely Future van Corinne Sharlet. Haar heldere, hypnotiserende stem verleidt de luisteraar snel. Maar ook het regelmatig wat meer alternatieve Americana/folk geluid van haar begeleiders kruipt vliegensvlug onder de huid. Daarnaast weten de delicate, poëtische teksten vol paradoxale thema’s een gevoelige snaar bij mij te raken. Haar teksten behoren tot de beste, die ik in jaren hoorde. Het album staat vol prachtige songs, waarvan misschien Deep Water mijn favoriet is.
Mijn top vijf bestaat volledig uit Nederlandse en Belgische artiesten, de eerste ervan is de Belgische singer-songwriter Dries Bongaerts. Vier jaar terug wist zijn in eigen beheer uitgebrachte debuut For the Light in Thy Heart mij volledig te overtuigen. Het gevarieerde Soothing Green is van een nog hoger gehalte. Het zweeft meestal tussen folk en blues in. Naast zijn gepassioneerde voordracht trekt vooral het fantastische gitaarspel van Arno Goossens de aandacht. Opvallend is trouwens de gelijkenis met de stem van Kurt Wagner (Lambchop) in About a Rose. Doordat het album is uitgebracht in eigen beheer heeft het nog niet de aandacht gegeneerd, die het eigenlijk zou moeten hebben.
Singer-songwriter Jeroen Kant kreeg in 2013 de nodige bekendheid door zijn deelname aan het eerste seizoen van de beste singer-songwriter van Nederland. Hij had toen overigens al drie albums op zijn naam staan. Het fraaie Nooit Genoeg zou twee jaar later verschijnen. Voor Water nam hij zes jaar de tijd, het eindresultaat is dan ook naar. Het is een van de mooiste Nederlandstalige albums ooit geworden, wat hij geheel in zijn eentje op zijn boot in de Biesbosch opnam. Zijn teksten zijn nog mooier dan op de voorganger, ook zijn gitaarspel en zang zijn drastisch vooruitgegaan. Het album wordt opgesierd door omgevingsgeluiden. Vooral in het magnifieke, instrumentale Avondgoud worden vogelgeluiden inventief ingezet. Her zijn vooral prachtig verhalende liedjes over het leven met de seizoenen.
Schaduwland van Jan Swerts vormde vijf jaar terug samen met Blackstar van David Bowie, You Want It Darker van Leonard Cohen en Skeleton Tree van Nick Cave imponerende albums over menselijk leed. De waslijst van ellende wat Jan was overkomen was erg lang. De titel Oud Zeer van zijn vierde album is uiteraard een verwijzing naar de voorganger. Ook deze keer vormt Joni Mitchell een inspiratiebron, Hejira is een van Jan's favoriete albums. De titelsong bevat memorabele regels als “Those tributes to finality, to eternity” en “There's comfort in melancholy”. Daarnaast vormen Edgar Allan Poe en Guido Gezelle invloeden. Maar de meeste inspiratie leverde het “grafduinen” op. Zo noemt Jan zijn regelmatige bezoeken aan kerkhoven, waar hij op zoek gaat naar rust en reflectie. Een bezigheid die stamt uit zijn jeugd, tijdens welke hij regelmatig met vriendjes op het centraal in zijn geboortedorp gelegen kerkhof speelde. Het album is wat kaler geworden dan Schaduwland, want buiten de kornet zijn er dit keer geen andere blaasinstrumenten te horen. Toch weet Oud Zeer mij nog meer te overtuigen, een niet geringe prestatie.
De oorspronkelijk uit Turnhout afkomstige singer-songwriter Jef Mercelis heeft nooit de status gekregen die hij op basis van zijn twee eerdere soloalbums zou moeten hebben. The Hopes & Dreams Of a Drunk Punk (1996)en Western Union (2005) behaalden slechts ten onrechte een cultstatus. Hopelijk gaat daar White Flemish Trash verandering in brengen. Veel nummers bulken van de onderhuidse spanning. Het is alternatieve rockmuziek die het goed zou moeten doen bij liefhebbers van een alternatieve rockgroep als dEUS. Het album verschijnt trouwens op Starman Records, eigendom van muziekliefhebber Felix Huybrechts. Hij besteedt zeer veel aandacht aan het artwork van zijn producten. Dit jaar verschenen op dit label ook de fraaie albums In de Kronkels van Mijn Geest van Guido Belcanto en Heen Zonder Weer van Brent Beukelaer met allebei uiterst verzorgd artwork.
Al snel wist ik dat het debuutalbum Why Don't We Give It a Try? van Roos Meijer mijn favoriete album van 2021 zou worden. En dat is niet alleen omdat haar stem als balsem voor mijn ziel is. Ze weet samen met coproducer Doris Veldman de songs in uitzonderlijke arrangementen te verpakken. Songs die wel even tijd nodig hebben om te landen. In haar alt-folk hoor je wat invloeden uit de indie-rock, klassieke en Arabische muziek. Voor haar debuutalbum interviewde ze een aantal changemakers ; Julia Jouwe, Zaïre Krieger, William Amanzuru, Alaeddin Janid, Emma Milburn, Lydia Langebent en Caroline van Dijk. Mensen die zich allemaal op hun eigen manier inzetten voor diverse maatschappelijke vraagstukken. Roos wil niet alleen de luisteraar raken met haar muziek, ze wil hen ook aanzetten tot nadenken. Zelf kan ze zich regelmatig overweldigd voelen door al het leed en onrecht in de wereld, maar de verhalen van de changemakers hebben haar hoop gegeven voor de toekomst. Ze hoopt dat haar album hetzelfde effect zal hebben op de luisteraar, in ieder geval wel op mij. Stories of Change vormt de zowel muzikaal als tekstueel prachtige eindconclusie van haar debuut:
Do you ever wonder how life would be
If you were somebody else?
Would you still have the same worries and fears?
Do you ever wonder how we still smile
And how we sleep at night
While knowing there’s so many things
that need to change?
Sometimes, I feel so overwhelmed by the world
With so much to solve it’s easy to feel so small
I feel so small
Do you ever wonder how we’ll ever grow
While being chained to a system
That’s built on bridges of broken dreams from the past?
Do you ever wonder how we’ll ever learn
How to sleep at night
While listening to a choir of cries singing
in the background?
Sometimes, I feel so overwhelmed by the world
With so much to solve, it’s easy to feel so small
I feel so small
But a storm can be formed
By a butterfly’s wing stroke
Sometimes, I feel so overwhelmed by the world
But then I think of all these stories of change
And then hope remains