Komma is
opgedragen aan de vorig jaar op hoge leeftijd overleden pastoor/beeldhouwer
Omer Gielliet. Op het vorige volwaardige album van Toon (voorheen Tonnie)
Dieleman, Uut de Bron, vormde
Gielliet ook al een belangrijke inspiratiebron. De titel Komma zou volgens Dieleman ontleend zijn aan het feit, dat Gielliet
een komma als handtekening gebruikte. Of dit waar is durf ik niet met zekerheid
te zeggen, omdat Dieleman in zijn toelichting bij het album in het Zeeuws schrijft,
dat “ik ben ook nie in de eersten gebosten”. In zijn verhalen lopen dus
waarheid en fictie door elkaar. Verhalen, die hij vond en zelf verzon, tijdens
zijn tweeënhalf jaar durende zwerftochten rond de kreken van het Land van Axel.
Zo zou het verhaal van Jane Pape , opgetekend
zijn door Johan de Vries, die op zijn brommer het platteland in de barre winter
van 1963 afstroopte op zoek naar verhalen. Ook het verhaal over Dr. Hartman uit
Zaamslag, iemand bekend met zwarte kunsten, zou dankzij hem bewaard gebleven zijn.
Daarnaast ook verhalen over zijn voorouders, maar ook herinneringen uit zijn
jeugd, opgediept uit zijn eigen geheugen. Uiteraard spelen thema’s als geloof
en natuur weer een belangrijk onderdeel in zijn muziek. Tijdens zijn omzwervingen
maakte Toon een hoop prachtige foto’s, die opgenomen zijn in het bijzonder
fraai vormgegeven boekje met harde kaft (cd-versie, lp-versie is het boek
groter). Daarnaast maakte hij de nodige veldopnames. Komma bestaat uit twee cd’s, op de tweede staan, ’t Gat van Pinten deel I en II. Twee
lange nummers, die in het verlengde liggen van Uut de Bron. Deze twee nummers vragen meer aandachtig luisteren,
dan het repertoire op de eerste cd, wat meer “gewone” songs zijn. Hij werkt samen met een aantal muzikanten,
waarvan ik vooral de bijdragen van saxofonist, klarinettist René Everts,
drummer Leo Fabriek en Janine van Osta op shrutibox de nummers iets extra’s,
regelmatig iets onheilspellends geven. Uiteraard ontbreekt Pim van de Werken
niet, die ook de mix verzorgde. Voor de master werd zorg gedragen door bassist
Adam Casey. Toon Dieleman is een eigenzinnig, uniek en authentiek kunstenaar,
die volledig zijn eigen weg gaat en dat vooral moet blijven doen, want hij
levert met Komma wederom een
prachtplaat af.
Theo Volk
Releasedatum: 7 september 2018 Snowstar Records