“De gesproken woord intermezzo's op dit album hebben nogal gemengde reacties gekregen. De meeste mensen vonden ze schokkend, maar vonden dat ze een essentieel verhalend doel dienden. Een paar mensen zijn erdoor van streek geraakt. Ik schreef de tekst van de intermezzo's na het luisteren naar urenlange interviews uit het midden van de twintigste eeuw, en ze weerspiegelen de gemeenschappelijke opvattingen van die tijd. Ze zijn er om de scène te bepalen, om een context te bieden, om iets te suggereren over de wereld waarin sommige van deze personages zich bevonden.
De inspiratie voor het format van de liedjes plus gesproken intermezzo's komt van Ewan MacColl en Peggy Seeger's zeer invloedrijke Radio Ballads ( uitgezonden 1957-64, BBC). Deze maken ook gebruik van gesproken woordcommentaar om sfeer te creëren voor de nummers. Als je denkt dat je misschien van streek raakt door een negatieve houding ten opzichte van gekleurde mensen, sla dan de intermezzo's over.”, aldus folkzangeres en multi-instrumentalist Angeline Morrison in haar trigger boodschap bij haar nieuwe album The Sorrow Songs: Folk Songs of Black British Experience.
Als reden voor het opnemen ervan : “De traditionele liedjes van het Verenigde Koninkrijk zijn rijk aan verhalen, en je kunt liedjes vinden met voorbeelden van bijna elke soort situatie of persoon die je maar kunt bedenken. Maar hoewel mensen van de Afrikaanse diaspora al sinds de Romeinse tijd op deze eilanden aanwezig zijn, is hun geschiedenis weinig bekend – en deze geschiedenissen komen niet vaak voor in de volksliederen van deze eilanden.”.
Angeline is een kleuringe met, net als Bob Marley, aan de ene kant Britse roots (Outer Hebrides) en aan de andere kant Jamaicaanse (Afrikaanse). Vaak mensen die nog meer over hun huidskleur tobben dan anderen. Een bekend voorbeeld is Garland Jeffreys die vaak in zijn liedjes over dit onderwerp schreef en schrijft. Angeline leek dus bij voorbaat al de meest aangewezen persoon om een genuanceerd album over het onderwerp te maken.
De albumtitel is geïnspireerd op W.E.B du Bois' klassieker uit de Afro-Amerikaanse literatuur uit 1903, “The Souls of Black Folk”, die Angeline herlas na de moord op George Floyd in 2020. Hoofdstuk XIV, “Of The Sorrow Songs”, gaat over de volksliederen van tot slaaf gemaakte Afrikanen in Amerika en hun nakomelingen.
Eerste single Unknown African Boy daterend uit 1830 was de allereerste song die geselecteerd werd voor The Sorrow Songs. “Het kwam in me op terwijl ik op en neer over mijn plaatselijke strand In Cornwall liep, worstelend met het tragische verhaal dat ik zojuist had gelezen. Veel slavenschepen passeerden de Scilly-eilanden tijdens het tijdperk van de trans-Atlantische slavenhandel (ongeveer 1526 - 1867). De lastige wateren in dit gebied zorgden ervoor dat veel schepen vergingen.
In het geval van dit schip zag de uitgeputte kapitein de dagmarkering van St. Martin aan voor de vuurtoren van St. Agnes, en het schip verging. Een lokaal krantenartikel uit die tijd vermeldt enkele van de aangespoelde voorwerpen. De lijst bevat palmolie, enkele honderden slagtanden van olifanten, een doos met zilveren dollars, twee dozen met goudstof en het lichaam van een onbekende West-Afrikaanse jongen, geschatte leeftijd rond de 8. De jongen is begraven op het kerkhof van St. Martin, Isles. van Scilly. Dit nummer is vanuit het perspectief van zijn moeder”.
Ook een ander bijzonder verhaal is de andere reeds vrijgegeven song, Black John. John Ystumllyn (1730 - 1786), ook bekend als Jac Ddu, Black Jack of Black John, een 18e-eeuwse tuinman, werd onlangs geëerd als de eerste bekende zwarte tuinder van het VK, met een gele roos naar hem vernoemd. Zijn echte naam is niet bekend, maar hij werd als kind ontvoerd en als slaaf verhandeld. Hij kwam in het bezit van de familie Wynn van het landgoed Ystumllyn, Gwynedd, Noord-Wales.
Toen hij als getraumatiseerd kind in Wales aankwam, sprak hij al snel vloeiend Welsh en Engels en toonde hij een natuurlijke vaardigheid in tuinieren. Hij werd een zeer gerespecteerde tuinman en trouwde met een lokaal meisje uit Wales, Margaret Gruffydd. Ze kregen zeven kinderen en sommige van hun nakomelingen zouden in de buurt wonen. Jac stond bekend om zijn rustige temperament, zijn zachtaardigheid en zijn liefde voor vioolspelen.
Een paar jaar terug schreef trouwens Karine Polwart een gelijkaardige, onroerende song, Matsuo’s Welcome to Muckhart voor haar album Laws of Motion. Het lied beschrijft de speciale band die ontstond tussen Isabella Christie en haar Japanse tuinman Shinzaburo Matsuo.
Het album staat boordevol van dit soort interessante, ontroerende en schokkende verhalen. Logische afsluiter is Slave No More, waarop folklegende Martin Carthy te horen is. Diens dochter Eliza produceerde op voortreffelijke wijze het album en verrijkte het tevens met bijzonder fraaie arrangementen. Zoals altijd is de kenmerkende, rustgevende zang (en autoharp) van Angeline het stralende middelpunt van de songs.
The Sorrow Songs kreeg terecht al een uiterst lovende recensie op Folkradio UK. Het behoort dan ook tot meest indrukwekkende en urgente albums, die ik dit jaar hoorde.
Theo Volk
Releasedatum : 7 oktober 2022 Topic Records